Bilindiği üzere, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından kapsama alınacak ürünler, riskler, bölgeler ve işletme ölçekleri itibariyle Devlet tarafından sağlanacak prim desteği miktarları, her yıl Cumhurbaşkanı Kararı ile belirlenmektedir.
Tarım Sigortaları 2022 yılı uygulamalarının yer aldığı Tarım Sigortaları Havuzu Tarafından 2022 Yılında Kapsama Alınacak Riskler, Ürünler ve Bölgeler ile Prim Desteği Oranlarına İlişkin 21/12/2021 tarih ve 4931 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, 22/12/2021 tarih ve
57181 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu karar ile;
(1) Bitkisel ürünler için dolu ana riski ile birlikte fırtına, hortum, yangın, heyelan, deprem, sel ve su baskını ve kara, hava, deniz taşıtının çarpma riskleri ile tarla ürünlerinde, sebzelerde ve çilek ürününde yaban domuzu zararı, pamuk ürününde hasat döneminde miktar kaybına yol açan yağmur zararı, ayçiçeği ürününde kuş zararı ve şeker pancarı, çerezlik kabak, domates, biber, patlıcan ürünlerinde yeniden ekim dikim masrafı olarak ödenecek don zararı ek riskleri dolu paketi halinde verilmiştir. Bu sayılan risklere ilave olarak, isteğe bağlı olmak üzere;
a) Açık alanda yetiştirilen meyveler ve yağ gülü için don riski,
b) Dolu ağı ve örtü ile destek (telli terbiye) sistemlerinde ve bu sistemlerin altında bulunan ürünlerde; dolu, dolu ağırlığı, kar ağırlığı, fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan, sel ve su baskını, kara, hava, deniz taşıtının çarpması riskleri,
c) Kiraz, incir ve üzüm ürünlerinde yağmur riski,
d) Altıntop, limon, mandalina, portakal ve üzüm ürünlerinde sıcak hava zararı riski ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında, Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilerin, özlük, ürün ve arazi bilgileri dikkate alınarak, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından teminat altına alınmıştır.
(2) Meyve ağaçları, çay, asmaların kendileri ile fidanlarında ve süs bitkisi fidanlarında paket halinde; dolu, fırtına, hortum, yangın, heyelan, deprem, kara, hava, deniz taşıtının çarpması, kar ağırlığı, sel ve su baskını riskleri, sadece fidanlarda yaban domuzu zararı riski ile meyve ve bağ fidanlarında don riski ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında; Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilerin, özlük, ürün ve arazi bilgileri dikkate alınarak, Tarım
Sigortaları Havuzu tarafından teminat altına alınmıştır.
(3) Köy bazlı kuraklık verim sigortasıyla, kuru tarım alanlarında yetiştirilen buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluklarında, dolu paketi dışındaki; kuraklık, don, sıcak rüzgar, sıcak hava dalgası, aşırı nem, aşırı yağış risklerinden kaynaklı verim azalışları, ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında; Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilerin, özlük, ürün ve arazi bilgileri dikkate alınarak, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından teminat altına alınmıştır.
(4) Seralar için dolu ana riski ile birlikte; fırtına, hortum, yangın, heyelan, deprem, sel ve su baskını ile kara, hava, deniz taşıtının çarpması, kar ağırlığı ek riskleri ile seranın örtü malzemesi, konstrüksiyon (iskelet) kıymetlerinin doğrudan bir zarara uğraması sonucu enkazın sökülmesi, kaldırılması, temizlenmesi ve taşınma masrafları paket halinde; ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında; Örtü Altı Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilerin, özlük, sera ve ürün bilgileri dikkate alınarak, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından teminat altına alınmıştır.
(5) Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemlerine kayıtlı büyükbaş hayvanlar için ölüm riski ve ek olarak isteğe bağlı olmak üzere hırsızlık, terör, grev, lokavt ve halk hareketleri riskleri; ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında; mevcut tesis, işletme ve yetiştiricilik bilgileri dikkate alınarak, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından teminat altına alınmıştır.
(6) Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemlerine kayıtlı küçükbaş hayvanlar için ölüm riskine ek olarak isteğe bağlı olmak üzere hırsızlık riski; ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında; mevcut tesis, işletme ve yetiştiricilik bilgileri dikkate alınarak Tarım Sigortaları Havuzu tarafından teminat altına alınmıştır.
(7) Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemlerine kayıtlı, kapalı sistemde üretim yapılan, bio-güvenlik ve hijyen tedbirleri alınmış tesislerde yetiştirilen kümes hayvanları ile açık ve yarı açık sistemde yetiştirilen kümes hayvanları için ölüm riski; ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında; mevcut tesis, işletme ve yetiştiricilik bilgileri dikkate alınarak, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından teminat altına alınmıştır.
(8) Denizlerde ve iç sularda yetiştirilen su ürünleri için hastalık, yetiştiricinin kontrolü dışındaki kirlenme ve zehirlenmeler, fırtına, hortum, deprem, sel ve su baskını, kazalar, predatörler, alg patlaması nedeniyle meydana gelen ölüm riski ile isteğe bağlı olmak üzere;
a) Kafes ve ağlar için kazalar, predatör saldırısı, fırtına, hortum, deprem, sel ve su baskını riskleri,
b) Su ürünleri ile kafes ve ağlar için hırsızlık riski,ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında; Su Ürünleri Kayıt Sistemine kayıtlı olan işletmelerin; mevcut tesis, işletme ve yetiştiricilik bilgileri dikkate alınarak, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından teminat altına alınmıştır.
(9) Arıcılık Kayıt Sistemine kayıtlı, plakalı kovanlar için; fırtına, hortum, yangın, heyelan, deprem, sel ve su baskını, kara, hava, deniz taşıtının çarpması, nakliye ile vahşi hayvan saldırısı riskleri; ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında; mevcut tesis, işletme ve yetiştiricilik bilgileri dikkate alınarak, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından teminat altına alınmıştır.
Mevcut kapsama ilave olarak, 2022 yılında ilk defa;
Bitkisel Ürün Sigortasında; Belirlenen ürünlerde % 5 den % 15'e varan oranlarda "Dolu Riski" tarife fiyatlarında indirim yapılmıştır. Kapsamda yer alan çeşitli risklere yönelik; belirlenen ürünlerde, muafiyet oranlarında %10'dan % 8'e, müşterek sigortaya ilişkin % 10 - 20'den % 0'a ve % 40'dan % 35'e olmak üzere değişen oranlarda indirim yapılmıştır. Şekerpancarı, Kabak (çerezlik), Sebzeler (domates, biber, patlıcan) "Don Riski" teminat
kapsamına alınmıştır. Fidan (Meyve), Fidan(Bağ) ürünleri, fidan üretim parselinde ya da
bahçeye dikilmiş, ekonomik verime yatmamış fidanlarda hava sıcaklığının 0°C altına düşmesiyle meydana gelen "Don" zararının neden olduğu miktar kaybı teminat kapsamına alınmıştır."Kar Ağırlığı" riskinin Dolu Ağı ve Örtü ile Destek (Telli Terbiye) Sistemlerinde ve
sistemin altında kalan ürüne verdiği zararlar teminat kapsamına alınmıştır."Taşıt Çarpması (kara, hava, deniz)" teminatı kapsamına "sigortalı bitkisel ürünler" de alınmıştır.
Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasında; Sadece 2022 yılına mahsus olmak üzere; Eşik Verim Değeri (köy ortalama veriminin % 70'i) % 70'den % 80'e çıkarılmıştır. Toplam prim üzerinden verilen Devlet Prim Desteği oranı % 60'dan % 70'e çıkarılmıştır.
Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortasında; Geniş ve dar kapsamlı süt sığırı, besi sığırı hayvan hayat sigortalarının prim fiyatlarında %16 oranında indirim yapılmıştır. Hırsızlık Teminatı prim fiyatlarında %16 oranında indirim yapılmıştır.
Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortasında; Geniş ve dar kapsamlı küçükbaş hayvan hayat sigortalarının prim fiyatlarında %16 oranında indirim yapılmıştır. Hırsızlık Teminatı prim fiyatlarında %16 oranında indirim yapılmıştır. Müşterek sigorta oranları revize edilerek; 12 ve 18 aylık olarak düzenlenen küçükbaş hayvan hayat sigortası poliçelerinde; Ek hastalıklar, uçurumdan yuvarlanma, kurt parçalaması vb. dışındaki "- Diğer Durumlara" ait müşterek sigorta oranı % 10'dan % 5'e indirilmiştir.
Su Ürünleri Hayat Sigortasında; Su ürünleri hayat sigortalarının 3 risk kategorisindeki prim fiyatlarında % 12 oranında indirim yapılmıştır.
Arıcılık Sigortasında; Kapsam genişletmesine yönelik; Arıcılık Kayıt Sistemine (AKS) kayıtlı ve plakalı olmak kaydıyla her tür modern kovan ve karakovan arıcılık sigortası teminatları kapsamına alınmıştır.
Devlet prim desteği; 4931 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında belirlenen riskler için tüm branşlarda, sigorta primi tutarının % 50'si oranında uygulanacaktır. Ayrıca;
- Açık alanda yetiştirilen meyveler, yağ gülü, şeker pancarı, çerezlik kabak, domates, biber, patlıcan ürünleri ile meyve ve bağ fidanlarında; verilen prim desteğine ilave olarak, sadece don riski primine bu desteğin 1/3'ü oranında ek prim desteği,
- Köy bazlı kuraklık verim sigortasında; 2022 yılı için sigorta prim tutarının % 70'i oranında prim desteği verilecektir.
Üreticilerin, tarım sigortası prim desteğinden yararlanabilmesi için Bakanlığımız kayıt sistemlerine kayıtlı olmaları ve bu kayıtlarını her yıl güncellemeleri gerekmektedir.
Tarım sigortası yaptırmayan üreticiler için; 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanununun 17'nci maddesinde belirtilen; "Bu Kanun kapsamında, uygulama yılında yer alan riskler için tarım sigortası yaptırmayan üreticiler, 20.6.1977 tarihli ve 2090 sayılı Kanundan yararlanamaz." hükmü uygulanmaktadır.
Devlet destekli tarım sigortaları uygulamaları ile ilgili olarak, 21.12.2021 tarih ve 4931 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı içeriği, poliçe ilk ve son kabul tarihleri (www.tarsim.gov.tr) adresinden öğrenilebilir.
